AKTS Nedir?
Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS-ECTS), 30’un üzerinde Avrupa ülkesinin 2001 yılında başlattığı “Bologna Süreci”ni kabul eden Türkiye'deki üniversitelerde de uygulanan bir kredi sistemidir. AKTS uygulaması Avrupa yükseköğreniminde akreditasyon şartıdır ve söz konusu sistem tüm dünyada hızla yaygınlaşmaktadır.
Bu sistem öğrenci merkezli ve öğrencinin iş yüküne dayalı bir kredi sistemidir. İş yükü öğrencinin tanımlanan öğrenme çıktılarına ulaşabilmesi için harcayacağı emeğin saat olarak ölçülmesiyle hesaplanır. Öğrencinin herhangi bir dersi başarıyla tamamlayabilmesi için yapması gereken çalışmaların tümünü (teorik ders, uygulama, bireysel çalışma, seminer, sınavlar, ödevler vb.) ifade eden bir değerdir. Diğer bir deyişle AKTS haftalık ders saati hesabına göre belirlenen klasik kredi sistemine göre öğrencinin toplam iş yükünü belirtmesi ve uluslararası standartların sağlanması açısından önemlidir.
Bologna Süreci’nin Türkiye’de uygulanması aşamasında, AKTS en önemli çalışma alanlarından biridir. Türkiye’de son yıllarda birçok üniversite “Bologna Süreci” kapsamında kendi kredi ve notlandırma sistemlerini AKTS prensiplerine uyumlaştırma çalışmalarını yoğunlaştırmış durumdadırlar.
Neden AKTS Var?
AKTS bir yükseköğrenim programındaki öğrenme çıktılarının diğer yurtiçi ya da yurtdışı üniversitedeki karşılığını göstermesi bakımından kurumlar arası denklik ve kredi transferi işlemlerini kolaylaştırmaktadır. Nitekim AKTS uygulaması uluslararası düzeyde şeffaflık ve tanınma sağlamaktadır. AKTS’nin temel çıkış noktaları şöyledir:
- Şeffaflık
- Tanınma
- Öğrenci iş yükünün belirlenmesi
- Kalite güvencesi sağlama
- Kredi transferi
- Hareketliliği arttırma
- Eğitimde bütünleşme olanağı
AKTS Nasıl Hesaplanır ve Nasıl Uygulanır?
Her bir program çıktısı için hesaplanan AKTS 1 ile 60 arasında değer alır. Bir dönemde öngörülecek AKTS kredi toplamı 30’dur. Dolayısıyla bir senede öğrencilerin alacağı AKTS kredi toplamı 60’tır. Herhangi bir dönemde öğrenci 30’un altında AKTS tamamlamışsa mezun olamaz. Genel olaraksa mezuniyet için ön lisansta toplam 120 AKTS, lisansta 240 AKTS, tezsiz yüksek lisansta 60 AKTS, tezli yüksek lisansta 120 AKTS ve doktorada 240 AKTS başarılması gereklidir.
AKTS hesaplaması seçmeli ve zorunlu tüm dersler için yapılmaktadır. Bununla birlikte tez dönemi, uzmanlık dönemi, seminer, proje, alan çalışması vb. gibi program dâhilindeki çalışmalar için de AKTS kredisi hesaplanır.
TYYÇ Kataloğu Nedir?
Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ) Avrupa Birliği (AB) tarafından 2000 yılında yayınlanan Lizbon Stratejisi hedefleri ve ülkemizin 2001 yılında dahil olduğu Bologna Süreci hedeflerine yönelik olarak, Bologna Süreci'ne üye ülkelerin yükseköğretim sistemlerinde şeffaflık, tanınma ve hareketliliği artırma amaçlarıyla 2010 yılına kadar oluşturmayı taahhüt ettikleri "yükseköğretim alanında ulusal yeterlilikler çerçevesi geliştirme" yi ifade etmektedir.
Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi, ulusal ve uluslararası paydaşlarca tanınan ve ilişkilendirilebilen yeterliliklerin belirli bir düzen içerisinde yapılandırıldığı bir sistemdir. Bu sistem aracılığıyla, yükseköğretimde tüm yeterlilikler ve diğer öğrenme kazanımları açıklanabilir ve tutarlı bir şekilde birbiri ile ilişkilendirilebilir.
